UIT DE PRAKTIJK
Casus
Kennismaking
Een contactlensdraagster (54jr) in de onderzoekskamer vertelt onze opticien bij de
eerste kennismaking een niet erg helder verhaal over haar ervaringen met brillen
en lenzen bij meerdere optiekzaken. Ze is er door deze vakgenoten van overtuigd
geraakt dat zij ‘al heel lang een lui oog heeft’. Het eerste onderzoek toont een heel
lage aanvangsvisus met het bestaande hulpmiddel. Met veel geduld komt de
refractionist uiteindelijk op een subjectief duidelijker beeld dan wat de cliënt zich
kan herinneren.
De visus OU gaat van 0.45 met de bestaande correctie naar 1.0 met de nieuwe
sterkte in de pasbril; daarbij heeft OS een visus van 0.6-0.7. Zowel met haar
bestaande bril als met de bestaande contactlenzen kan datzelfde beeld daarna niet
door de cliënt worden waargenomen.
Intern inter-collegiaal consult
De cliënt geeft toestemming eerdere meetgegevens bij een collega op te vragen.
Onze opticien neemt per telefoon contact op met de genoemde praktijk en wordt
daarbij door de assistente afgewezen, want: ‘er worden nooit gegevens verstrekt’.
Per post wordt een officieel verzoek ingediend inzage in de gegevens te krijgen,
waarbij de keuze wordt gelaten van verzending naar onze praktijk of naar de
cliënt. Tot driemaal toe wordt een onduidelijke fax ontvangen: een kopie van een
contactlenskaart met bijgeschreven commentaar. Waarna onze assistente de moed
verliest en contact opneemt met onze cliënt. De cliënt neemt vervolgens de moeite
de genoemde praktijk te bezoeken en krijgt uiteindelijk de originele, met de hand
geschreven, cliëntenkaart mee en een kopie van de laatste factuur.
Onze Resultaten
Als ik mevrouw voor de eerste keer spreek, heeft zij de bestaande bifocale
vormstabiele lenzen in en een oude bril bij zich. De lenzen bewegen erg veel over
de corneae, zitten soms 90° gedraaid na een knipperslag of bij blikrichtingen opzij
en verdrukken de conjunctiva inferior tot een gleuf.
De zoektocht naar de top van de cornea met een optische keratometer toont OS
een herhaald fixatieverlies met een abducerende beweging; een exodeviatie is
zichtbaar terwijl mevrouw aangeeft toch echt naar het centrale fixatielampje te
blijven kijken.
Na het uitnemen van de lenzen worden irregulaire corneae zichtbaar, waarbij de
afdruk van de lens in de corneatopografie waarneembaar is.
De contactlenzen meten enigszins vervormd en de keratometerwaarden zijn (op
het optische pupilverdubbelingssysteem gecentreerd):
OD 7.47mm as168° / 7.34mm as 81°
OS 7.34mm as 158°/ 7.04mm as 72°
Objectieve refractie met autorefractor:
OD S+2.25 C-1.00 as 115°
OS S+4.50 C-2.00 as 80°
Mevrouw kiest voor een stap voor stap herpassen in combinatie met oogspier-
oefeningen, want zij kan zich - als ex-tandartsassistente - voorstellen wat de
massage van de contactlens op het relatief zachte weefsel van het oog doet.
Om op OS een beeldverbetering te verzorgen is gestart vanuit onze oude passet
met een eerste vorm-corrigerende lens volgens een reeds lang bewezen methode
uit de historie van de orthokeratologie: een brugpassing die uitgaat van een
dragende rand in de mid-periferie met het doel de centrale zone vrij te houden.
[ OD diam 9.6 mid perif E 0.4 bcr 7.45 S+2.00 ]
[ OS diam 9.6 mid perif E 0.4 bcr 7.40 S+3.00 ]
Na vier maanden convergentie-training op een 2 meter lang kralenkoord en op
orthokeratologie gebaseerde lenskeuzes is de objectieve refractie, met een nog
fluctuerende visus:
OD S+1.75 C-0.75 as 118°
OS S+3.25 C-1.00 as 88° bij een redelijke controle op fixatie
En na tien maanden is het objectiveerbare effect direct na het uithalen van de
lenzen alsvolgt, wel met een nog fluctuerende visus:
OD S+1.75 C-0.25 as 128° met apex 7.50mm 172° / 7.38 mm 89°
OS S+2.00 C-0.50 as 104° met apex 7.35mm 164° / 7.08 mm 72°
Conclusie
De overdag-gedragen, volgens orthokeratologische methode aangepaste,
vormstabiele contactlenzen hebben een positieve invloed op het beeldvormende
deel van de cornea, en kunnen toegepast worden waar verkeerde lenskeuzes een
corneadeformatie hebben veroorzaakt. Met de gebruikelijke optische
meettechnieken kan elke contactlensspecialist alle meetwaarden op de visuele as
objectief controleren.
De combinatie van de kennis uit de verschillende filosofieën in de oogmeetkunde
maakt het mogelijk een bredere aanpak te presenteren aan de cliënt.
De veranderingen die bij deze cliënt zijn gerealiseerd zijn in mei 2010 na vijf jaar
nog een aantoonbare verbetering. Subjectief het beste resultaat tot nu toe was
een visus OU met contactlenzen van 1.25-. Ook met het ‘luie oog’ kan nu gelezen
worden, maar een rechtsogige voorkeur is nog subjectief aantoonbaar.
De cliënt is nu goed in staat tussen een vormstabiele lens, de multifocale bril en de
inmiddels aangepastte torische multifocale zachte lens heen en weer te wisselen;
met behoud van een redelijk zuiver beeld.
Afsluitend
Als we de gegevens van de vierde collega vergelijken met de derde, de tweede en
de eerste, dan is duidelijk dat meermalen is gemeten na het uitnemen van een
gedecentreerde lens, en dat daardoor de volgende contactlens het oog nog verder
heeft vervormd, wat heeft geleid tot een vervormd oogoppervlak met een veel
slechter zicht. De grootste fout die herhaaldelijk is gemaakt: er wordt niet naar de
historie gezocht. Resultaten uit het verleden kunnen voor lensdragers die vele
jaren achtereen lenzen dragen wel degelijk goed inzicht geven in de problematiek.
Verder moeten we als collegae onderling professioneel met elkaar omgaan, en
indien nodig gegevens verstrekken, in het belang van de cliënt.
Casus
Kennismaking
Een contactlensdraagster (54jr) in de onderzoekskamer vertelt onze opticien bij de
eerste kennismaking een niet erg helder verhaal over haar ervaringen met brillen
en lenzen bij meerdere optiekzaken. Ze is er door deze vakgenoten van overtuigd
geraakt dat zij ‘al heel lang een lui oog heeft’. Het eerste onderzoek toont een heel
lage aanvangsvisus met het bestaande hulpmiddel. Met veel geduld komt de
refractionist uiteindelijk op een subjectief duidelijker beeld dan wat de cliënt zich
kan herinneren.
De visus OU gaat van 0.45 met de bestaande correctie naar 1.0 met de nieuwe
sterkte in de pasbril; daarbij heeft OS een visus van 0.6-0.7. Zowel met haar
bestaande bril als met de bestaande contactlenzen kan datzelfde beeld daarna niet
door de cliënt worden waargenomen.
Intern inter-collegiaal consult
De cliënt geeft toestemming eerdere meetgegevens bij een collega op te vragen.
Onze opticien neemt per telefoon contact op met de genoemde praktijk en wordt
daarbij door de assistente afgewezen, want: ‘er worden nooit gegevens verstrekt’.
Per post wordt een officieel verzoek ingediend inzage in de gegevens te krijgen,
waarbij de keuze wordt gelaten van verzending naar onze praktijk of naar de
cliënt. Tot driemaal toe wordt een onduidelijke fax ontvangen: een kopie van een
contactlenskaart met bijgeschreven commentaar. Waarna onze assistente de moed
verliest en contact opneemt met onze cliënt. De cliënt neemt vervolgens de moeite
de genoemde praktijk te bezoeken en krijgt uiteindelijk de originele, met de hand
geschreven, cliëntenkaart mee en een kopie van de laatste factuur.
Onze Resultaten
Als ik mevrouw voor de eerste keer spreek, heeft zij de bestaande bifocale
vormstabiele lenzen in en een oude bril bij zich. De lenzen bewegen erg veel over
de corneae, zitten soms 90° gedraaid na een knipperslag of bij blikrichtingen opzij
en verdrukken de conjunctiva inferior tot een gleuf.
De zoektocht naar de top van de cornea met een optische keratometer toont OS
een herhaald fixatieverlies met een abducerende beweging; een exodeviatie is
zichtbaar terwijl mevrouw aangeeft toch echt naar het centrale fixatielampje te
blijven kijken.
Na het uitnemen van de lenzen worden irregulaire corneae zichtbaar, waarbij de
afdruk van de lens in de corneatopografie waarneembaar is.
De contactlenzen meten enigszins vervormd en de keratometerwaarden zijn (op
het optische pupilverdubbelingssysteem gecentreerd):
OD 7.47mm as168° / 7.34mm as 81°
OS 7.34mm as 158°/ 7.04mm as 72°
Objectieve refractie met autorefractor:
OD S+2.25 C-1.00 as 115°
OS S+4.50 C-2.00 as 80°
Mevrouw kiest voor een stap voor stap herpassen in combinatie met oogspier-
oefeningen, want zij kan zich - als ex-tandartsassistente - voorstellen wat de
massage van de contactlens op het relatief zachte weefsel van het oog doet.
Om op OS een beeldverbetering te verzorgen is gestart vanuit onze oude passet
met een eerste vorm-corrigerende lens volgens een reeds lang bewezen methode
uit de historie van de orthokeratologie: een brugpassing die uitgaat van een
dragende rand in de mid-periferie met het doel de centrale zone vrij te houden.
[ OD diam 9.6 mid perif E 0.4 bcr 7.45 S+2.00 ]
[ OS diam 9.6 mid perif E 0.4 bcr 7.40 S+3.00 ]
Na vier maanden convergentie-training op een 2 meter lang kralenkoord en op
orthokeratologie gebaseerde lenskeuzes is de objectieve refractie, met een nog
fluctuerende visus:
OD S+1.75 C-0.75 as 118°
OS S+3.25 C-1.00 as 88° bij een redelijke controle op fixatie
En na tien maanden is het objectiveerbare effect direct na het uithalen van de
lenzen alsvolgt, wel met een nog fluctuerende visus:
OD S+1.75 C-0.25 as 128° met apex 7.50mm 172° / 7.38 mm 89°
OS S+2.00 C-0.50 as 104° met apex 7.35mm 164° / 7.08 mm 72°
Conclusie
De overdag-gedragen, volgens orthokeratologische methode aangepaste,
vormstabiele contactlenzen hebben een positieve invloed op het beeldvormende
deel van de cornea, en kunnen toegepast worden waar verkeerde lenskeuzes een
corneadeformatie hebben veroorzaakt. Met de gebruikelijke optische
meettechnieken kan elke contactlensspecialist alle meetwaarden op de visuele as
objectief controleren.
De combinatie van de kennis uit de verschillende filosofieën in de oogmeetkunde
maakt het mogelijk een bredere aanpak te presenteren aan de cliënt.
De veranderingen die bij deze cliënt zijn gerealiseerd zijn in mei 2010 na vijf jaar
nog een aantoonbare verbetering. Subjectief het beste resultaat tot nu toe was
een visus OU met contactlenzen van 1.25-. Ook met het ‘luie oog’ kan nu gelezen
worden, maar een rechtsogige voorkeur is nog subjectief aantoonbaar.
De cliënt is nu goed in staat tussen een vormstabiele lens, de multifocale bril en de
inmiddels aangepastte torische multifocale zachte lens heen en weer te wisselen;
met behoud van een redelijk zuiver beeld.
Afsluitend
Als we de gegevens van de vierde collega vergelijken met de derde, de tweede en
de eerste, dan is duidelijk dat meermalen is gemeten na het uitnemen van een
gedecentreerde lens, en dat daardoor de volgende contactlens het oog nog verder
heeft vervormd, wat heeft geleid tot een vervormd oogoppervlak met een veel
slechter zicht. De grootste fout die herhaaldelijk is gemaakt: er wordt niet naar de
historie gezocht. Resultaten uit het verleden kunnen voor lensdragers die vele
jaren achtereen lenzen dragen wel degelijk goed inzicht geven in de problematiek.
Verder moeten we als collegae onderling professioneel met elkaar omgaan, en
indien nodig gegevens verstrekken, in het belang van de cliënt.
| Onno heeft de Christiaan Huygensschool gevolgd (1974-78) en tegelijk en aansluitend daar de Optometrieopleiding voltooid, waarna hij in Haarlem de opleiding tot Contactlensspecialist heeft afgemaakt. Hij is in de pilot-groep in 1996 als één van de 28 eerste HBO-optometristen in Utrecht afgestudeerd. Via de verschillende internationale universitaire circuits heeft hij een BSc in psychologie en een MSc in International Project Management behaald. Hij is aktief betrokken bij de optometrische zorg rond verstandelijk gehandicapten en de Special Olympics. |
 | |  |
| Resultaten uit het verleden..... |
